WaterFuture – Συνέντευξη της Αλεξάντρας Φωτάκη με τον Χρήστο Κεχαγιόγλου

WaterFuture – Συνέντευξη της Αλεξάντρας Φωτάκη με τον Χρήστο Κεχαγιόγλου

-Έχετε μια πολύ μεγάλη σειρά εκθέσεων πίσω σας. Τόσο στην Ελλάδα, όπου συνεργάζεστε με τις σημαντικότερες γκαλερί, να αναφέρουμε την γκαλερί Ζουμπουλάκη στην Αθήνα, όσο και στις Βρυξέλλες όπου η γκαλερί Theorema αντιπροσωπεύει το έργο σας στην Ευρώπη. Κι εκθέτετε για πρώτη φορά στην Κύπρο.

 

Πράγματι αργήσαμε λίγο. Τα πράγματα όμως γίνονται πάντα μ’ έναν δικό τους τρόπο. Είχα κατά καιρούς διάφορες προτάσεις από σημαντικές γκαλερί της Κύπρου, αλλά όλο κάπου δεν ταιριάζανε τα προγράμματα, όλο κάτι συνέβαινε και το αναβάλαμε. Μέχρι που κάποιοι φίλοι μου μιλήσανε με μεγάλη εκτίμηση για έναν καινούργιο χώρο, που υποστηρίζει με πολύ αγάπη τον πολιτισμό, τον πολυχώρο Ροές της Αντιγόνης Παπαδοπούλου.

 

 

-Τι έργα πρόκειται να εκθέτετε στην Κύπρο;

 

Ονομάζω την ενότητα «Υδάτινο Μέλλον». Σα συνέχεια κι εξέλιξη της δουλειάς μου των τελευταίων χρόνων. Μιας μεγάλης ενότητας αφιερωμένης στο μέλλον, που έχω εκθέσει και στην Αθήνα αλλά και στις Βρυξέλλες και τελευταία στο μουσείο Κυδωνιέως στην Άνδρο. Πρόκειται για μια εικαστική έρευνα που αναζητά τη σχέση μας με το νερό, τη σχέση μας με τις μεγάλες, αιώνιες κι αδιατάρακτες πηγές της ζωής. Και μ’ αυτή την έννοια τη σχέση μας με το μέλλον. Μόνο οι μεγάλες και σταθερές αξίες πιστεύω μπορούν να μας οδηγήσουν σ’ ένα αισιόδοξο και ανθρώπινο μέλλον.

 

 

-Ποιες είναι για σας αυτές οι αξίες και πως τις συνδέετε μεταφορικά με το νερό;

 

Σαν πρώτη θα έλεγα την αγάπη, τη δοτικότητα. Το νερό κυκλοφορεί γύρω και μέσα στα πάντα και χωρίς κανένα κριτήριο χαρίζει σε όλα ζωή και τα συνδέει. Ύστερα είναι η ελευθερία. Μια αέναη κίνηση προς όλες τις κατευθύνσεις, ταυτόχρονα μια αγκαλιά κι ένα άπλωμα. «Τα πάντα ρει» έλεγε ο Ηράκλειτος. Το νερό έχει σαν κύριο χαρακτηριστικό του την ροή. Το βασικό στοιχείο της υγειούς ζωής. Επίσης είναι η πνευματικότητα. Το νερό στην παράδοση μας, είναι φορέας πνεύματος. Ζωγραφικά θα έλεγα φορέας φωτός.

 

 

-Τι είναι για σας η πράξη της ζωγραφικής;

 

Μια βαθιά ανάγκη. Μοιάζει σα δίαυλος που φέρνει σ’ επαφή τα αόρατα που μας συνθέτουν με τα ορατά που μας περιτριγυρίζουν. Τα φέρνει σε σχέση κι επαφή. Με τη ζωγραφική πραγματώνεται και προβάλλεται αυτή η σχέση, αυτή η ενότητα. Κι αποκτά ένα νόημα ο κόσμος.

 

 

-Ποιος είναι ο ζωγραφικός κόσμος του Χρήστου Κεχαγιόγλου;

 

Ο κόσμος μου; Είναι άραγε μόνο δικός μου; Επεξεργάζομαι μια εσωτερική οπτική του κόσμου μας. Μοιάζει με τον κόσμο μας, μόνο που αυτός είναι άλλος. Μη ρωτήσετε τι είναι αυτό το «άλλο». Είναι κάτι που το χρειαζόμαστε και συνέχεια το αναζητούμε αλλά είναι αδύνατον να το περιγράψουμε. Κι έρχεται η ζωγραφική, αλλά κι η τέχνη γενικότερα, να προσεγγίσουν με τον δικό τους μυστικό τρόπο αυτό το τεράστιο αίνιγμα.

 

 

-Σε ποια τεχνοτροπία εντάσσεται η ζωγραφική σας;

 

Έχει επιλεκτικά στοιχεία απ’ όλη την ιστορία της ζωγραφικής. Είναι στη γενική της κατάταξη μάλλον εξπρεσιονιστική, αλλά με μεγάλες εσωτερικές συγγένειες με την τέχνη της πρώιμης αναγέννησης. Υπάρχει η γεωμετρία και η αγάπη των αριθμών, αλλά μαζί και μια ελεύθερη χρήση του σχεδίου και του χρώματος. Με μια συμπύκνωση της προοπτικής προσπαθεί θαρρείς να χωρέσει όλον τον κόσμο σ’ ένα δυσδιάστατο τελάρο… Κι όταν λέω όλο τον κόσμο εννοώ κι αυτά που φαίνονται κι αυτά που παραμένουν αθέατα.

 

 

-Από πού αντλείτε τα θέματα σας; Ποια είναι η πηγή τους; Τι σας εμπνέει;

 

Με εμπνέει ο κόσμος γύρω μου, η φύση, όπου καθρεφτίζεται ο άνθρωπος. Πηγή μου είναι η μνήμη και το ασυνείδητο. Ο θησαυρός που μαζεύεται μέσα μας από αισθήσεις, σκέψεις και συναισθήματα κι αναζητά τον τρόπο να τακτοποιηθεί. Παρατηρώ τον κόσμο, μελετώ τη λεπτομέρεια που δίνει ταυτότητα στα πράγματα, σχεδιάζω ξανά και ξανά.  Η δουλειά μου θέλω να έχει την ακρίβεια της προσεκτικής παρατήρησης κι έρευνας, όπως μας το δίδαξε η αναγέννηση, μόνο που στον τρόπο της θέλω να έχει την ελευθερία και τον πλούτο του ασυνείδητου, όπως μας δίδαξε να το επεξεργαζόμαστε η μοντέρνα κι η σύγχρονη τέχνη.

 

 

-Ποια είναι αυτά τα ζωγραφικά  θέματα, που πρωταγωνιστούν στο έργο σας;

 

Μ’ έναν τρόπο πρωταγωνιστούν τα τοπία. Δεν πρόκειται όμως για τοπιογραφία. Τα θέματα μου τα θεωρώ τοπία – πρόσωπα, αποτυπώσεις ενός βλέμματος εσωτερικού. Θα έλεγα ότι περιγράφουν περισσότερο έναν τρόπο κι όχι έναν τόπο. Σαν σημειώσεις ερωτικές για τον κόσμο και την ζωή. Και στο βάθος βεβαίως το κυρίως θέμα της ζωγραφικής μου είναι εντέλει η ίδια η ζωγραφική, σαν περιπέτεια φωτός.

 

 

-Τι είναι ένας πίνακας;

 

Στην ουσία μια μεμβράνη χρώματος… Μια δυσδιάστατη επιφάνεια υλικού που για κάποιο μαγικό λόγο λειτουργεί σαν παράθυρο, σαν κατώφλι… Προς τα πού άραγε; Κι ενώ είναι κάτι απόλυτα συμπαγές, το χαρακτηρίζει το φως, σαν να επρόκειτο για κάτι τελείως διάφανο.

 

 

-Έχετε σπουδάσει κινηματογράφο αλλά και φιλοσοφία. Ποια είναι η σχέση κινηματογράφου-ζωγραφικής-φιλοσοφίας και πόσο επειρεάζει τα έργα σας;

 

Η ζωγραφική κι ο κινηματογράφος είναι η αρχή και το τέλος των οπτικών τεχνών. Βρίσκονται ιστορικά στην ίδια γραμμή. Ανέκαθεν το ένα αποτελούσε αναφορά και πηγή έμπνευσης για το άλλο. Η δουλειά μου είναι αρκετά κινηματογραφική γιατί έχει αφήγηση και μέσα από τις παραμορφώσεις και τις πολλαπλές προοπτικές έχει και κίνηση. Ξετυλίγεται στην επιφάνεια «καρέ-καρέ», σαν ιδιότυπο κολλάζ, μόνο που ο θεατής, αντίθετα απ’ τον κινηματογράφο, έχει την ελευθερία να τα βάλει όλα αυτά τα «καρέ» σε μια δική του σειρά, να φτιάξει την δική του προσωπική αφήγηση. Η φιλοσοφία είναι τρόπος να βλέπει κανείς τον κόσμο, να δημιουργεί νοήματα. Κοινός άξονας και για τη ζωγραφική και για τον κινηματογράφο.

 

 

-Ποιος είναι ο ρόλος της τέχνης στην εποχή της κρίσης που βιώνουμε; Μπορεί η κρίση να αποβεί δημιουργική;

 

Η τέχνη μπορεί να παίξει έναν ενοποιό και παρηγορητικό ρόλο. Η αληθινή τέχνη είναι μια ανάσα, ανάσα πνεύματος. Προβάλει και καλλιεργεί την ερωτική σχέση που πρέπει να έχουμε με τον κόσμο και τους ανθρώπους. Μας επαναφέρει στη γνώση ότι δεν είμαστε η απρόσωπη απελπισμένη μάζα που προβάλλεται συστηματικά από τα μέσα. Αντιδρά σιωπηλά, όχι με βία κι απελπισία, αλλά στρέφοντας με ωριμότητα κι απλότητα το βλέμμα στην ουσία των πραγμάτων.  Η κρίση, που κρίνει και την τέχνη, προκαλεί ήδη ένα ξεκαθάρισμα. Βάζει τα πράγματα σε μια ζυγαριά. Θα φανεί τι είναι πράγματι λειτουργικό και χρήσιμο για τους ανθρώπους, κι αξίζει να κρατηθεί, και τι είναι πεθαμένο. Που πάντα ήταν πεθαμένο αλλά ποιος το έβλεπε… Αν μπορέσουμε να καταλάβουμε πόσο ουσιαστικό είναι αυτό, τότε ναι, μπορεί να αποβεί δημιουργική.